آیا مریخ نورد چین از خواب زمستانی نگران کننده خود بیدار خواهد شد؟ - وبلاگ آپ

به گزارش وبلاگ آپ، اوایل سال گذشته میلادی اعلام شد مریخ نورد ژورونگ چینی ها که به منظور بررسی و اکتشاف سیاره سرخ به مریخ ارسال شده، به خواب زمستانی رفته است. حال این سوال در فکر محققان ایجاد شده که آیا این مریخ نورد چینی از خواب زمستانی نگران کننده خود بیدار خواهد شد یا خیر.

به گزارش ایسنا و به نقل از اسپیس، طبق بیانیه برنامه اکتشاف ماه چین، ژورونگ در تاریخ 18 ماه مه سال گذشته میلادی و در حالیکه دمای مریخ در طول روز حدود منفی 4 درجه فارنهایت (من های 20 درجه سانتیگراد) و دمای شب سیاره سرخ منفی 148 درجه فارنهایت (من های 100 درجه سانتیگراد) بود، به خواب زمستانی رفت. مدارگرد تیان ون- 1 چین که ژورونگ را در ماه مه سال 2021 به مریخ فرستاد نیز در آن زمان با دوربین با وضوح میانه خود، فعالیت طوفان شن و غبار را بر فراز منطقه فرود ژورونگ در یوتوپیا پلانیتیا (Utopia Planitia) شناسایی کرد.

ژورونگ در 15 مه 2021 بر روی یوتوپیا پلانیتیا (Utopia Planitia)، دشتی وسیع در نیمکره شمالی مریخ فرود آمد. از آن زمان، نمونه های سنگی را از سطح مریخ جمع آوری کرده و تصاویری را در حین کاوش در این سیاره ثبت کرده است. مریخ نورد چینی ژورونگ علیرغم اینکه انتظار می رفت در ماه دسامبر از خواب زمستانی بیدار شود، اما همچنان سیگنالی ارسال نکرده و سکوت کرده است؛ البته هنوز هم این امید وجود دارد که این وسیله بتواند از خواب خود بیدار شود.

ژورونگ بخشی از ماموریت تیان ون 1 است، ماموریت تیان ون 1 نیز اولین ماموریت بین سیاره ای چین است که شامل یک مدارگرد مریخ نیز می شود. انتظار می رفت ژرونگ در ماه دسامبر، در حوالی زمان اعتدال بهاری مریخ از خواب بیدار شود. با این حال، تا به امروز سکوت هم از سوی مریخ نورد و هم از سوی اپراتور های آن در چین وجود داشته است.

با این حال همچنان این امیدواری وجود دارد که ژورونگ بیدار شود و فعالیت های خود را از سر بگیرد.

جیا یانگ، معاون طراح ارشد ماموریت تیان ون-1 در سپتامبر 2022 به وبلاگ آپ گفت: ژرونگ زمانی که دو شرط برآورده شود، به طور مستقل از خواب بیدار می شود و آن دمایی بیش از 5 درجه فارنهایت (من های 15 درجه سانتیگراد) و تولید انرژی بیشتر از 140 وات است.

داده های آب وهوایی مریخ نورد استقامت ناسا (که دارای انرژی هسته ای است و نیازی به خواب زمستانی ندارد) نشان می دهد که دما در دهانه جیزرو مریخ فقط برای مدت کوتاهی بالاتر رفته است. استقامت همچنین در حدود هفت درجه عرض جغرافیایی جنوب ژورونگ است و بنابراین به استوای مریخ نزدیک تر است و این به آن معنا است که ممکن است شرایط کمی مساعدتر از مریخ نورد چینی را نیز تجربه کند.

عامل دیگری که بر ژورونگ تأثیر می گذارد، این است که طوفان های گرد و غبار ممکن است شن های مریخی را روی آرایه های خورشیدی ژورونگ قرار داده باشند و مانع از توانایی آن در تولید نیرو و بیدار شدن شوند. پنل های خورشیدی پروانه ای شکل این مریخ نورد از مواد ضد گرد و غبار استفاده می کنند و ژورونگ به عملکرد لرزشی برای از بین بردن گرد و غبار انباشته شده مجهز شده است. با این حال، مریخ نورد برای به کارگیری این معیار باید ابتدا فعال باشد.

زمان نشان خواهد داد که آیا ژورونگ بار دیگر در امتداد سطح مریخ خواهد چرخید یا خیر، اما این ماموریت قبلاً موفقیت بزرگی کسب کرده است. این فرود، چین را به دومین کشوری تبدیل کرد که پس از ایالات متحده، یک مریخ نورد را با موفقیت بر روی مریخ پرتاب کرد.

تیان ون-1 اولین ماموریت کاوش مریخ از طریق چین است که شامل یک مدارگرد، یک فرودگر و یک سطح نشین است. تیان-ون 1 در ماه فوریه سال 2021 میلادی به مریخ رسید و در ماه مه، سطح نشین حامل مریخ نورد ژورونگ روی یک ناحیه به نام یوتوپیا پلانیتیا (Utopia Planitia) که دشت وسیعی در نیمکره شمالی مریخ است، فرود آمد. گرچه مریخ نورد ژورونگ برای یک ماموریت سه ماهه طراحی شده بود، اما این مریخ نورد عملکرد خوبی داشت و توانست بیش از زمان مدنظر محققان در مریخ کاوش کند که این موضوع محققان را شگفت زده کرد.

در ماه سپتامبر سال 2021 نیز ژورونگ از طریق سازمان ملی فضایی چین (CNSA) به خواب زمستانی رفت. خورشید، فعالیت پروژه های جاری در سیاره سرخ را به تعویق انداخت و همه مریخ نورد های موجود روی این سیاره به حالت ایمن وارد شدند. دلیل این کار این بود که خورشید در رویدادی به نام مقارنه خورشیدی مریخ (Mars solar conjunction) در حالت قرارگیری میان زمین و مریخ بود که این اتفاق، مانع از برقراری همه ارتباطات مستقیم می شد و ارتباط بین فضاپیما و زمین را به شدت مختل می کرد. در ماه اکتبر سال 2021 میلادی دوباره مریخ نورد چینی ها فعالیت خود را از سر گرفت و 200 متر دیگر از سطح مریخ و مسیری که ممکن است زمانی خط ساحلی یک اقیانوس باستانی بوده باشد را پیمود.

تیان ون-1 هفت محموله علمی با خود دارد که شامل دوربین هایی با وضوح میانه و بالا برای نقشه برداری از منطقه ها بزرگ مریخ و عکسبرداری از سطح این سیاره است. علاوه بر آن رادار کاوش زیرسطحی MOSIR و رادار صوتی به جستجوی یخ در زیر سطح سیاره سرخ می پردازند. اهدافی که مورد کاوش قرار می گیرند شامل دهانه های برخوردی، آتشفشان ها و دره ها است. تیان ون-1 با خود یک طیف سنج کانی شناسی نیز دارد که با آن ترکیبات سطح سیاره سرخ را مورد بررسی قرار می دهد. داده های به دست آمده از تیان ون-1 برای برنامه ریزی ماموریت های آینده به مریخ نیز مورد استفاده قرار می گیرد که از جمله آن ها می توان به ماموریت بازگرداندن نمونه از مریخ در سال 2028 اشاره کرد.