ایرلاین ها در تور اومیکرون
به گزارش وبلاگ آپ، از ماه گذشته شروع انتشار سویه اومیکرون در دنیا، نگرانی ها نسبت به ویروس کرونا را بار دیگر افزایش داد. مقررات استفاده از ماسک و فاصله گذاری اجتماعی، تعطیلی کسب وکارها، محدودیت های تردد و حتی قرنطینه عمومی در گوشه و کنار دنیا بار دیگر به اجرا گذاشته شده اند، اما تمامی این اقدامات به میزان لغو بیش از 4هزار پرواز در دنیا، آن هم در شب کریسمس، نتوانست تصویری شفاف از تهدید واقعی اومیکرون به نمایش بگذارد. لغو هزاران پرواز بین المللی علاوه بر اینکه امید مسافران برای گذراندن تعطیلاتی متفاوت از تعطیلات 2سال اخیر را ناامید کرد، ضربه کاری دیگری به پیکر بی رمق شرکت های هواپیمایی دنیا وارد ساخت.
شروع همه گیری کرونا از حدود 2سال پیش لحظه به لحظه با این امید همراه بود که چند روز، چند هفته یا چند ماه دیگر همه چیز به حالت عادی بازخواهد گشت؛ اتفاقی که هنوز رخ نداده است. جهش های ویروس، سویه های تازهی خلق می نمایند و گویی قرار نیست منظره روشنی از فرارسیدن لحظه تاریخی بازگشت به زندگی گذشته پیش روی بشر قرار گیرد. ساخت و توزیع واکسن و اجرای سریع واکسیناسیون در بیشتر کشورهای دنیا این امید را زنده نموده بود که جشن های سال نو در همه کشورهای دنیا متفاوت از سال های گذشته برگزار خواهد شد. سویه اومیکرون اما تمامی معادلات خوش بینانه دنیا برای برگزاری جشن ها و دورهمی ها و بعلاوه احیای بازارها و صنایعی مانند گردشگری و هوانوردی را در آستانه سال تازه میلادی برهم زد. مراسم کریسمس و در پی آن سال نوی میلادی در دنیا در وضعیتی برگزار می گردد که گویی زمان به عقب بازگشته و سازمان بهداشت دنیای به تازگی رسما شروع همه گیری را اعلام نموده است. تنها تفاوتی که دنیا امروز با دنیا 22 ماه پیش دارد -سازمان بهداشت دنیای خبر رسمی شروع همه گیری کرونا را در مارس2020 بیان کرد- وجود واکسن و واکسیناسیون گسترده در دنیا است. اما پژوهش ها نشان می دهند واکسن هم جلودار ابتلا به اومیکرون نیست و این سویه با سرعت در حال مبتلاکردن مردم در گوشه و کنار دنیا است. این به آن معنی است که کرونا علاوه بر مسافران بین المللی، به تمامی بازارهایی که برای بهبود از رکود کرونایی به کریسمس و شروع سال2022 چشم دوخته بودند، ازجمله بازار سفرهای هوایی و گردشگری، ضربه کاری دیگری وارد نموده است. نخستین اثر مشهود این ضربه، لغو هزاران پرواز بین المللی در شب کریسمس امسال میلادی بوده است.
ضربه کاری اومیکرون به مسافران کریسمس
لغو پروازها در دقایق آخر رخ داد. هزاران مسافر در آخرین لحظات انتظارشان برای شروع مسافرتی متفاوت در شب کریسمس، پیغام لغو پرواز خود را دریافت کردند. نگرانی از افزایش آمار ابتلا به اومیکرون و مهم تر از آن انتشار این سویه در میان خدمه پرواز، علت لغو شدن های گسترده بوده است. نزدیک به یک چهارم یا بیش از هزار پرواز از 4هزار و 500پرواز لغو شده، مربوط به شرکت های هواپیمایی آمریکایی بوده است. شرکت یونایتد ایرلاینز روز آدینه از مجموع 4هزار پرواز داخلی و بین المللی، 176پرواز را به علت ابتلای تعداد زیادی از خدمه پرواز به کرونا لغو کرد. پیش از این نیز 44پرواز طی روز پنجشنبه به علتی مشابه لغو شده بودند. شرکت هواپیمایی دلتا هم از 3هزار و 100پرواز خود، 158پرواز مربوط به عصر روز کریسمس که یکی از پرسفرترین روزهای سال است را لغو کرد. این شرکت هواپیمایی برای جلوگیری از لغو پروازها هرچه در توان داشت، ازجمله تغییر جهت پروازها و جایگزینی هواپیما و خدمه برای پوشش دادن برنامه های پرواز را به کار بست. سخنگوی این شرکت بیان کرد 150پرواز دیگر طی روزهای آینده لغو خواهند شد. شرکت های هواپیمایی آلاسکا، جت بلو و الیجنت هم پس از ابتلای تعداد زیادی از خدمه به کرونا، ده ها پرواز خود را لغو کردند.
علاوه بر شرکت های آمریکایی، شرکت های اروپایی هم با مشکل بیماری خدمه و کمبود نیرو برای اجرای پروازها روبرو شده اند. شرکت لوفتهانزا روز آدینه بیان کرد پروازهای طولانی و میان قاره ای خود را در تعطیلات کریسمس لغو خواهد نمود، زیرا اندازه درخواست مرخصی استعلاجی میان خلبانان و خدمه پرواز این شرکت افزایش پیدا نموده است. در انگلیس چندین شبکه مسافرتی و خدماتی به دلایلی مشابه با کمبود شدید نیرو روبرو شده اند و خدمات رسانی در آنها مختل شده است. شرکت ایرلاین جستر متعلق به استرالیا هم به علت ابتلای کارمندان و خدمه خود مجبور به لغو پروازها در دقایق آخر شده است. این شرکت می گوید بسیاری از کارمندانش باید پس از دادن تست کرونا قرنطینه شوند.
اختلال در سفرهای کریسمس و سال نوی میلادی، علاوه بر مختل کردن برنامه های صدها مسافر، صنعت آسیب دیده هوانوردی و گردشگری را که در کوشش بود با اتکا بر افزایش نرخ واکسیناسیون در دنیا خود را از رکودی دوساله خارج کند، بار دیگر به عقب راند.
یک گام به جلو؛ دو گام به عقب
تا پیش از کشف سویه اومیکرون، افزایش نرخ واکسیناسیون باعث کاهش آمار ابتلا و در نتیجه کاهش محدودیت های مسافرتی شده بود. حتی مرزهای بسته ترین کشورهای دنیا مانند استرالیا هم درحال بازگشایی بودند، اما شناسایی سویه اومیکرون در آفریقای جنوبی به سرعت بسیاری از محدودیت ها را بازگرداند؛ ازجمله ممنوعیت پروازها. پدیده ای که از اندازه تقاضا برای سفرهای بین المللی کاست و فرایند افزایش درآمدزایی شرکت های هواپیمایی را دوباره مختل ساخت.
انتشار خبر شناسایی سویه ای که با سرعتی بالاتر از دیگر سویه ها منتقل می گردد و در برابر واکسن های موجود مقاوم است کافی بود تا علاوه بر کاهش تقاضا برای مسافرت های هوایی، ارزش سهام شرکت های هواپیمایی هم سقوط کند. در واکنش به خبر شناسایی اومیکرون در اوایل ماه گذشته میلادی، شاخص قیمت سهام شرکت های هواپیمایی دنیا عقبگردی 37درصدی داشت.
افت ارزش سهام این شرکت ها کمی بعد از انتشار خبر کم خطر بودن اومیکرون به نسبت دیگر سویه ها رو به بهبود گذاشت اما این بهبود هم موقتی بود. شاخص ارزش سهام شرکت های هواپیمایی دنیا طی 15روز فقط یک درصد بهبود پیدا نموده است. افت این شاخص در شرایطی رخ می دهد که دیگر بازارهای سهام به نسبت شروع همه گیری افزایشی 30درصدی را تجربه نموده اند. ارزش سهام بسیاری از شرکت های هواپیمایی آمریکایی در اواسط ماه جاری میلادی تا 5درصد کاهش پیدا کرد. اکنون لغو هزاران پرواز و احتمال تداوم این فرایند در ماه های آینده می تواند از ارزش سهام شرکت های هواپیمایی بیش از پیش بکاهد.
ضررهای هنگفت ایرلاین ها
براساس تازهترین گزارش سازمان بین المللی هوانوردی - ایکائو- درباره آسیب های مالی همه گیری کرونا برای صنعت هوانوردی دنیا، جمعیت مسافران هوایی بین المللی در سال2020 به نسبت سال2019 کاهشی 60درصدی و در سال2021 به نسبت سال2019 کاهشی 49درصدی داشته است. بعلاوه محدودیت های کرونایی و کاهش 40درصدی تعداد جایگاه های ارائه شده به مسافران سفرهای بین المللی باعث ضرر 324میلیارد دلاری شرکت های هواپیمایی شده است. رکود باعث شد طی دوسال گذشته شرکت های هواپیمایی مجبور به تعدیل بخش بزرگی از نیروهای خود شوند تا به این ترتیب بخش اشتغال صنعت هوانوردی هم از گزند کرونا در امان نمانده باشد. به گزارش ایکائو، صنعت دنیای هوانوردی به صورت مستقیم یا غیرمستقیم از 65.5میلیون شغل پشتیبانی می نماید. اما بخشی از این مشاغل تحت تأثیر رکود ناشی از کرونا از دست رفتند. تا سرانجام سال2020 شرکت های هواپیمایی اروپایی بیش از 118هزار نفر از نیروهای خود را اخراج کردند. تا ابتدای سال2021 تعداد نیروهای تعدیل شده شرکت های هواپیمایی که بخش زیادی از آنها را خلبانان و خدمه پرواز تشکیل می دادند به بیش از 400هزار نفر رسید.
منبع: اتاق بازرگانی ایران